Les Freres Ennemis

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Όταν μετά τη γέννηση ενός παιδιού, όλα τα επόμενα παιδιά πέθαιναν, αυτό το παιδί ονομαζόταν «αδελφοφάς» (Κανελλάκης 1890, 363). Από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του Νίκου Καζαντζάκη, οι συγκλονιστικοί και πικροί Αδερφοφάδες αποτυπώνουν με λυρική οξύτητα και πολιτικό στοχασμό την αδιέξοδη βία του Εμφύλιου που αιματοκύλησε την Ελλάδα από το 1944 έως το 1947. Η δράση τοποθετείται στον φανταστικό Κάστελο, με σπίτια φτωχικά και μίση άσβεστα κάτω από τον σκληρό ήλιο. Το χωριό ελέγχεται από το στρατό αλλά πολιορκείται από τους αντάρτες· οι χωρικοί αλληλοκατηγορούνται και αλληλοεξοντώνονται. Για τον παπά τους, τον γερο-Γιάνναρο, η γενικευμένη ανομία, παρόλο που εκκινεί από δίκαια κοινωνικά αιτήματα, δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι η ιεροσύνη του απώλεσε το νόημά της. Όμως για τον δάσκαλο του Κάστελου, κάθε μέσο είναι θεμιτό στον αγώνα για μια νέα τάξη πραγμάτων, για μια ελεύθερη κοινωνία. Πώς θα γίνουν οι αδερφοφάδες αδελφοποιτοί; Με το πιο μεγάλο αντίτιμο: την ανθρώπινη θυσία, που θα βεβαιώσει τη ζωή ως αξία υπέρτατη, πάνω και πέρα από κάθε ιδεολογία. Το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, φλογερή έκκληση για ειρήνη, παραμένει σήμερα τραγικά επίκαιρο.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957), από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της σύγχρονης Ελλάδας, ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη του γραπτού λόγου: ποίηση, δοκίμιο, μυθιστόρημα, ταξιδιωτικά βιβλία, μεταφράσεις (από τα αρχαία ελληνικά και από ξένες γλώσσες), σενάρια για ταινίες, ιστορικά βιβλία, σχολικά, παιδικά, λεξικά, άρθρα και κριτικές. Με διεθνή απήχηση και πάντοτε επίκαιρο, το έργο του μετρά πάνω από 580 εκδόσεις σε ξένες γλώσσες. Ο Καζαντζάκης υπήρξε εννέα φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η λογιοσύνη του δεν τον εμπόδισε να είναι ένας άνθρωπος της δράσης: κατατάχθηκε εθελοντής στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, ασχολήθηκε με την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείου, ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη και την Ασία, ίδρυσε τη Σοσιαλιστική Εργατική Ένωση, αναμείχθηκε με την πολιτική ζωή από τη θέση του γενικού γραμματέα και αργότερα του υπουργού. «Αν ανοίξεις την καρδιά μου, θα βρεις ένα κακοτράχαλο βουνό κι έναν ολομόναχο άνθρωπο ν’ ανηφορίζει. Επειδή σε όλη μου τη ζωή μία λέξη με τυραννούσε και με μαστίγωνε· ανήφορος.» (από την Αναφορά στον Γκρέκο).

Σύγχρονα Ελληνικά Θεατρικά Έργα

Η πρώτη ανθολογία στην πολωνική γλώσσα νεοελληνικών θεατρικών έργων περιλαμβάνει: Το γεύμα της Λείας Βιτάλη, Εγκαρδιότητα του Άκη Δήμου, Το τυφλό σημείο του Γιάννη Μαυριτσάκη, Φωτιά και νερό της Χρύσας Σπηλιώτη, Ο σκύλος που καπνίζει του Χαράλαμπου Γιάννου, Άλκηστις και όνειρα γλυκά του Ανδρέα Στάικου και Splinters της Νίνας Ράπη. Η Λεία Βιτάλη είναι βραβευμένη θεατρική συγγραφέας, πεζογράφος, σεναριογράφος, ραδιοφωνική παραγωγός και δημιουργός στη διαφήμιση. Έργα της έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και σε δική της σκηνοθεσία. Ο Άκης Δήμου έχει γράψει πάνω από είκοσι θεατρικά και έχει διασκευάσει για το θέατρο μυθιστορήματα ελληνικά και ξένα. Το θεατρικό του Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2015. Τα θεατρικά του Γιάννη Μαυριτσάκη έχουν παρουσιαστεί στο Εθνικό Θέατρο, στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, και στην Ευρώπη. Το 2013 έλαβε τα διάσημα του Ιππότη του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών από το ΥπΠο της Γαλλίας. Συμπεριλήφθηκε στην έκδοση Contemporary European Playwrights (Routledge, 2020). Η ηθοποιός Χρύσα Σπηλιώτη (1965-2018) έγινε γνωστή ως συγγραφέας με το θεατρικό Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; (1997). Έγραψε τη συλλογή διηγημάτων Χαμένο δίκιο (2008). Ο Χαράλαμπος Γιάννου έχει γράψει θεατρικά που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα και την Κύπρο, έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχουν βραβευτεί. Το έργο του Πείνα (2014) πήρε το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου και περιλήφθηκε σε ξενόγλωσσες ανθολογίες. Ο Ανδρέας Στάικος είναι θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης, πεζογράφος και μεταφραστής. Υπήρξε διευθυντής του Εργαστήριου Θεατρικής Μετάφρασης στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Λογοτεχνικής Μετάφρασης και δάσκαλος θεατρικής γραφής στο ΕΚΕΒΙ. Η Νίνα Ράπη είναι βραβευμένη συγγραφέας θεατρικών που έχουν εκδοθεί σε πολλές γλώσσες και έχουν παρασταθεί στην Ελλάδα και διεθνώς. Έχει γράψει διηγήματα και δοκίμια, και έχει διδάξει δημιουργική γραφή σε πανεπιστήμια.

Le Phenix

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Αντλώντας έμπνευση από το θρυλικό ζευγάρι της αμερικανίδας ιστορικού Τέχνης Εύας Πάλμερ και του ποιητή Άγγελου Σικελιανού, ο Φοίνικας περιγράφει τον έρωτα του Πάρη Κερκινού με την ιδιόρρυθμη Ήβη Σπρίνγκφιλντ. Η πλοκή εκτείνεται σε χρονικό βάθος εβδομήντα ετών, από το 1860 έως το 1927, και από τα βοσκοτόπια της Πάρνηθας μέχρι τη Νέα Υόρκη. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, η Μικρασιατική Καταστροφή, οι μητροπόλεις του 20ού αιώνα, η μεσοπολεμική Αθήνα και οι Δελφοί είναι το φόντο ενός παράφορου έρωτα ανάμεσα σε δύο πρόσωπα με διαφορετική καταγωγή και κώδικες, με κοινή όμως επιθυμία για ελευθερία. Ο Πάρης, που μεγάλωσε στην Ελευσίνα με δυο πατεράδες, ανάμεσα σε αρβανίτες κτηνοτρόφους, και η Ήβη, από την ανώτερη κοινωνία της Νέας Υόρκης, είναι δύο Ποιητές του βίου, ελεύθερα πνεύματα, με ακόρεστη όρεξη για ζωή, πυρακτωμένες υπάρξεις που συχνά κατακαίγονται από τη φλόγα τους και ξαναγεννιούνται από τις στάχτες τους. Ο Φοίνικας είναι ένας φόρος τιμής στην εύθραυστη ομορφιά του βίου μας, έτσι όπως την αποτυπώνει η ιδιοφυΐα των ποιητών.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Χρήστος Χωμενίδης γεννήθηκε το 1966 στην Aθήνα. Σπούδασε νομικά και επικοινωνία. Tο 1993 προξένησε αίσθηση με το πρώτο του μυθιστόρημα, Tο σοφό παιδί. Ακολούθησαν μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων: Tο ύψος των περιστάσεων (1995), Δεν θα σου κάνω το χατίρι (1997), H φωνή (1998), Δεύτερη ζωή (2000), Υπερσυντέλικος (2003), Το σπίτι και το κελλί (2005), Λόγια φτερά (2009), Στη Δευτέρα Παρουσία ας μας βάλουν απουσία (2010), Ο κόσμος στα μέτρα του (2014), Νίκη (2014), Νεαρό άσπρο ελάφι (2016), O φοίνικας (2018), O Τζίμης στην Κυψέλη (2023), Ο βασιλιάς της (2020), Η δίκη Σουάρεφ (2023, βραβείο αναγνωστών Athens Voice) κ.ά. Έχει γράψει σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ενώ αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Τα βιβλία του έχουν βραβευτεί και µεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά, τσεχικά, λιθουανικά, τουρκικά και εβραϊκά.

Adevarurile celorlalti

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Στο Λονδίνο, το 1959, ένας έλληνας διδάκτορας Ιστορίας, έχοντας ολοκληρώσει τη διατριβή του για το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ετοιμάζεται να γυρίσει στη χώρα του. Στις αποσκευές του είναι και το μυστικό ενός χειρογράφου που ο πατέρας του έφερε στην Ελλάδα όταν εκπατρίστηκε από το Αϊβαλί. Η πλοκή του μυθιστορήματος στήνεται γύρω από τη ζωή δύο γενεών μιας ελληνικής οικογένειας και τις περιπέτειές τους, σε σχέση και με το χειρόγραφο, που μεταφέρεται από χώρα σε χώρα. Η δράση εκτείνεται χρονικά σε όλον σχεδόν τον 20ό αιώνα, μια καταιγιστική σε γεγονότα περίοδο της ελληνικής ιστορίας, που αρχίζει με τα Μικρασιατικά και καλύπτει την περίοδο του Μεσοπολέμου, της γερμανικής Κατοχής και της πρώτης δεκαετίας μετά τον Εμφύλιο. Με οδηγό τις μικροϊστορίες των ηρώων του ο Θέμελης, μάστορας της αφήγησης, συνθέτει το ανάγλυφο της ιστορίας του ελληνισμού εκατό χρόνων: η συνύπαρξη Ελλήνων και Τούρκων, ο ρόλος που έπαιξαν οι ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, η αναζήτηση της εθνικής και της προσωπικής ταυτότητας σε έναν ρευστό κόσμο αντιμετωπίζονται υπό μια εντελώς νέα οπτική, καθώς ο συγγραφέας δεν καταφεύγει στην εύκολη ρητορική αλλά στήνει με μαεστρία ένα αγωνιώδες παιχνίδι ταυτοτήτων.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Νίκος Θέμελης (1947-2011) σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη και τη Γερμανία. Έκανε καριέρα στο χώρο της πολιτικής ως σύμβουλος του Κώστα Σημίτη. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1998. Έγραψε τα μυθιστορήματα: Η αναζήτηση (1998), Η ανατροπή (2000), Η αναλαμπή (2003), Για μια συντροφιά ανάμεσά μας (2005), Μια ζωή δυο ζωές (2007), Οι αλήθειες των άλλων (2008), Η συμφωνία των ονείρων (2010) και την Αναχώρηση, που εκδόθηκε το 2014, μετά το θάνατό του. Από τα βιβλία του, που σημείωσαν μεγάλη εμπορική επιτυχία, αρκετά έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, ιταλικά, ρουμανικά, τουρκικά και σερβικά. Το 2001 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και με το Βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για την Ανατροπή, ενώ το 2009 με το βραβείο Πρωτοποριακής Δημιουργίας – Γιάννος Κρανιδιώτης.

Le dernier Aujourd’hui

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

«Μέρα είναι όταν είμαι ξύπνιος και νύχτα είναι όταν κοιμάμαι. Δε με αφορά μια μέρα στην οποία δεν είμαι παρών, ούτε και μια νύχτα που δεν περιέχει τον ύπνο μου».
Το 1858 (σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο) ο Βασιλιάς έχασε κάθε επιθυμία να είναι βασιλιάς και επινόησε για τον εαυτό του το ρόλο του ημεροποιού: στο εξής, το ημερολόγιο θα ξέφευγε από τη δικτατορία του ήλιου και οι σελίδες του θα γύριζαν σύμφωνα με τον ύπνο του ημεροποιού. Κάθε ξύπνημα και μια νέα μέρα. Ο ίδιος δεν τα πήγε πολύ καλά σε αυτό το παιχνίδι, οι περισσότεροι διάδοχοί του τα πήγαν κάπως καλύτερα, όμως σήμερα είναι 14 Ιουλίου 2014. Σήμερα είναι 14 Ιουλίου 2014, ενώ θα μπορούσε να είναι μια άλλη μέρα. Στο δεύτερο βιβλίο του, που είναι παραμύθι, χρονικό, ιστορία αγάπης, φιλοσοφία και προσωπικό ημερολόγιο, ο Μαλούτας πραγματεύεται με χιούμορ και μελαγχολία την προσπάθεια του ανθρώπου να ελέγξει το χρόνο.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Κωστής Μαλούτας γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 1984. Σπούδασε καλές τέχνες στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, καθώς και ηχοληψία. Το πρώτο του βιβλίο, Μια φορά (και ίσως κι άλλη μία), κυκλοφόρησε το 2015 και μεταφράστηκε στα γαλλικά [Une fois (et peut-être une autre), mditions do, 2019]. Το Τελευταίο σήμερα (2017) ήταν η τελευταία χρήσιμη ιδέα που είχε πριν κλείσει τα τριάντα.

Personnages pour violon et orchestre

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Το έργο Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα ανήκει στα δράματα που έγραψε ο Καμπανέλλης στη διάρκεια της δικτατορίας που επιβλήθηκε στην Ελλάδα από το 1967 ως το 1974. Αποτελείται από τέσσερα μονόπρακτα: Ο πιστός άνθρωπος (1966-67), Η γυναίκα και ο Λάθος (1975), Ο πανηγυρικός (1970) και Ο άνθρωπος και το κάδρο (1974). Ο συγγραφέας παρουσιάζει έμμεσα τις πολιτικές εξελίξεις που οδήγησαν στην επταετή Χούντα, «μια ιστορία πολύ γνωστή σε όλους, που μας την αφηγούνται κάποιοι πολύ γειτονικοί μας χαρακτήρες, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν και συμπεριφέρθηκαν μέσα στην τελευταία δεκαετία». Το κέντρο βάρους δεν πέφτει στα πολιτικά γεγονότα καθαυτά, αλλά στις αντιδράσεις των προσώπων απέναντί τους και στις καταστάσεις που διαμορφώνονται — ανισόρροπες, συχνά κωμικοτραγικές. Στο έργο, λέει ο Καμπανέλλης, «κυριαρχούν τα ατομικά πάθη και οι ιδιωτικές ιστορίες. Το πολιτικό πλαίσιο φανερώνεται στα προσωπικά οράματα, άθλια στραπατσαρισμένο από τον υποκειμενικό τρόπο που τα πρόσωπα αντιμετωπίζουν τη γενική κατάσταση. Ο δημόσιος βίος παίρνει το σχήμα που του δίνουν, ανάλογα με τις αδυναμίες που τους χαρακτηρίζουν, με τα προσωπικά τους συμφέροντα, το πνευματικό τους επίπεδο και το περιστασιακό άγχος τους να επιζήσουν […]».

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης (1921-2011), πατριάρχης του μεταπολεμικού ελληνικού θεάτρου, έδωσε πρώτα δείγματα γραφής το 1950. Έκτοτε, η πλούσια θεατρική του παραγωγή, που υπερβαίνει τα σαράντα έργα, παρουσιάστηκε από τις κρατικές σκηνές και ιδιωτικούς θιάσους σε όλη την Ελλάδα. Τα θεατρικά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, σουηδικά, ρουμανικά, βουλγαρικά, ουγγρικά, ρωσικά κ.ά. και έχουν βραβευτεί, με πιο πρόσφατη τη γαλλική έκδοση του Μαουτχάουζεν (Prix du Livre Étranger 2020 / France Inter / JDD). Μεταξύ των τιμητικών διακρίσεών του: μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα, επίτιμος διδάκτορας σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και της Κύπρου. Έγραψε σενάρια σε ταινίες ορόσημα του νεοελληνικού κινηματογράφου, και στίχους που μελοποίησαν οι πιο σημαντικοί συνθέτες: Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Ξαρχάκος κ.ά. Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακήρυξε το 2022 Έτος Ιάκωβου Καμπανέλλη.