
Το Διεθνές Συνέδριο By the Book10 πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα στις 25 και 26 Ιουνίου του 2025 με θέμα “Divergence and convergence in publishing today“.
Το φετινό συνέδριο διοργανώθηκε και φιλοξενήθηκε από το Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας και το Εργαστήριο Τεχνολογιών της Πληροφορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Ακαδημαϊκοί, ερευνητές, επαγγελματίες και θεσμικοί φορείς του βιβλίου από 12 χώρες παρουσίασαν την τρέχουσα κατάσταση των εκδόσεων, του βιβλίου και της αναγνωστικής δραστηριότητας. Μέσα από το πλούσιο πρόγραμμα του συνεδρίου αναδείχθηκαν θέματα που, εκτός των άλλων, αφορούσαν: το εκδοτικό πεδίο στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, την παρουσίαση των εκδοτικών βιομηχανιών βιβλίου ευρωπαϊκών χωρών (Ελλάδα, Σλοβενία, Πολωνία, Ουκρανία), τις νέες δυνατότητες για τους εκδότες των «μικρών χωρών και των μικρών γλωσσών», την αναγνωστική δραστηριότητα και την ανάγκη για κοινά μεθοδολογικά και ερευνητικά εργαλεία ώστε να εκπονούνται αξιόπιστες έρευνες αναγνωστικής συμπεριφοράς, τις νέες δυνατότητες που προσδίδουν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στην αγορά του βιβλίου, τις νέες τάσεις στην τυπογραφία και τη γραφιστική, την αφήγηση και την κριτική στην ψηφιακή εποχή.
Τις εργασίες του συνεδρίου άνοιξαν η καθηγήτρια Χριστίνα Μπάνου (Ιόνιο Πανεπιστήμιο) και ο καθηγητής Angus Phillips (Oxford Brookes University) ενώ οι τρεις κεντρικοί ομιλητές του συνεδρίου Gino Roncaglia (καθηγητής στο Roma Tre University), Άννα Καρακατσούλη (καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Josi Wismar (συγγραφέας) μεταξύ άλλων αναφέρθηκαν σε θέματα που επηρεάζουν δομικά την εκδοτική πραγματικότητα όπως είναι η έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης και η δυναμική του BookΤok στην αγορά του βιβλίου.

Το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού εκπροσώπησε ο αντιπρόεδρός του Δρ. Παναγιώτης Κάπος, ο οποίος με την ιδιότητα του Ερευνητή Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού παρουσίασε την επιστημονική εισήγηση “Glocal Publishing, a strategy for visionary book publishers”, μια στρατηγική που μπορεί να δώσει νέες προοπτικές στην εκδοτική βιομηχανία βιβλίου, ιδιαίτερα σ’ αυτή των «μικρών χωρών και μικρών γλωσσών» αποσκοπώντας στην εξωστρέφεια και στη βιωσιμότητα. Αναφέρθηκαν παραδείγματα από τη διεθνή και ελληνική εκδοτική πραγματικότητα, ενώ κατέστη εμφανές μέσα από τις συζητήσεις που ακολούθησαν ότι η «παγκοσμιο-τοπική» εκδοτική στρατηγική αποτελεί μια αναγκαιότητα για εκδοτικά οικοσυστήματα που προέρχονται από χώρες με μικρή γλωσσική επίδραση σε ένα εκδοτικό πεδίο όπου δεσπόζει η αγγλική γλώσσα. Επιπλέον, κατέστη εμφανές πως οι χώρες που αντιμετωπίζουν αυτή την πρόκληση μπορούν ευκολότερα να κατανοήσουν την ανάγκη για συνεργασίες, εξωστρέφεια και ανταλλαγή καλών πρακτικών προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης της ορατότητας και της διεύρυνσης του αναγνωστικού κοινού τους. Το ΕΛΙΒΙΠ ήδη προσανατολίζεται προς τέτοιες συνεργασίες.
Επιπλέον, ο αντιπρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ παρουσίασε την τρέχουσα κατάσταση της ελληνικής εκδοτικής βιομηχανίας βιβλίου και την εθνική πολιτική βιβλίου, όπως αυτή επανεκκινεί πιο συστηματικά μετά την ίδρυση του ΕΛΙΒΙΠ. Πιο συγκεκριμένα, ο Δρ. Παναγιώτης Κάπος παρουσίασε το νέο ίδρυμα για το βιβλίο και τον πολιτισμό στη διεθνή κοινότητα, τις δράσεις του ΕΛΙΒΙΠ όπως το μεταφραστικό πρόγραμμα Greeklit που επανεκκίνησε δυναμικά και πλέον σε στέρεες βάσεις, τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, ενώ αναφέρθηκε στην ποικιλομορφία και στις ιδιαιτερότητες του ελληνικού εκδοτικού τοπίου, αλλά και στη γενικότερη ποιότητα του ελληνικού βιβλίου που αποτυπώνεται τόσο στον θεματικό πλουραλισμό όσο και στην αισθητική-τυπογραφική-μεταφραστική αρτιότητα.

«Τόσο ο οργανισμός μας, το ΕΛΙΒΙΠ, όσο και προσωπικά, ως ο αντιπρόεδρός του, πιστεύουμε ακράδαντα ότι για τη βαθύτερη κατανόηση των σύνθετων θεμάτων που αντιμετωπίζει το βιβλίο και η ανάγνωση στο σύγχρονο περιβάλλον απαιτείται μια ολιστική οπτική εμπλουτισμένη από τις πληροφορίες, τη γνώση και την αλληλεπίδραση των ακαδημαϊκών, των ερευνητών, των επαγγελματιών, των θεσμικών δρώντων του πεδίου στην Ελλάδα και διεθνώς. Υπό αυτό το πρίσμα, μέσα από διεθνή γεγονότα, όπως είναι το By the Book10, είναι πολύ σημαντικό να κατανοούμε τι πραγματικά συμβαίνει σε διάφορες χώρες και να μεταφέρουμε τη γνώση μας αυτή στα τοπικά μας οικοσυστήματα και στις εφαρμοσμένες πολιτικές βιβλίου.
Το ΕΛΙΒΙΠ λειτουργώντας ως κόμβος πληροφορίας, γνώσης και καλών πρακτικών ανάμεσα στην ακαδημαϊκή, ερευνητική και επαγγελματική κοινότητα του βιβλίου στην Ελλάδα και διεθνώς και στη βάση των έξι πυλώνων της στρατηγικής του (https://elivip.gr/about-elivip/) σχεδιάζει δράσεις με επίκεντρο την εξωστρέφεια του ελληνικού οικοσυστήματος βιβλίου (με όρους ορατότητας του βιβλίου σε ευρύτερο κοινό και ορατότητας της εκδοτικής βιομηχανίας στο εξωτερικό) ενώ σε συνεργασία με εσάς και τους φορείς σας συγκεντρώνει υλικό από το διεθνές πεδίο και τις χώρες σας (έρευνες, εκθέσεις, καλές πρακτικές, προγράμματα χρηματοδότησης και μετάφρασης κ.ο.κ.) με σκοπό να το κοινοποιήσει σε κάθε ενδιαφερόμενο θεσμικό και εκδοτικό δρώντα στην Ελλάδα.
Με τα παραπάνω λόγια ο Δρ. Παναγιώτης Κάπος έκλεισε την τελευταία συνεδρία που συντόνισε ο καθηγητής Miha Kovač (University of Ljubljana).
Το συνέδριο By the Book10 ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση των συμπερασμάτων και των επόμενων βημάτων του συνεδρίου από τα μέλη της οργανωτικής Επιτροπής (Angus Phillips, Χριστίνα Μπάνου, Miha Kovač και Kamila Augustyn).
Το ετήσιο συνέδριο By the Book αφορά την εκδοτική βιομηχανία και το βιβλίο και διοργανώνεται κάθε χρόνο από την European Publishing Studies Association (EuroPub).
Το πρόγραμμα του συνεδρίου




